Volledig Hitma-assortiment
2020-10-23 12:05:00

Longread over DIN, één van de bekende normeringen voor veerveiligheden

Gemiddelde leestijd 7 minuut Door Thimo van Eijk op 23 oktober 2020

DIN staat voor "Deutsches Institut für Normung", wat "Duits instituut voor normalisatie" betekent. Dit instituut ontwikkelt normen en standaarden en is sinds 1917 gevestigd in Berlijn. Sindsdien heeft het verschillende naamswijzigingen ondergaan. Oorspronkelijk werden Duitse normen "Deutsche Industrie-Normen" of "Duitse industriële normen" genoemd., maar ook de term Das Ist Norm werd gebruikt. Pas in de jaren 70 werd de naam "DIN" het officiële symbool voor technische standaardisatie in Duitsland.

De oorsprong van de DIN
Het begon allemaal in tijden van oorlog: toen het Duitse Rijk deelnam aan de Eerste Wereldoorlog, werd alle capaciteit van de Duitse industrie gebruikt om de goederen te produceren die ze nodig hadden voor de veldslagen, met name granaten, wapenuitrustingen en machines. Daartoe moesten fabrieken in elk deel van het Reich hun deel bijdragen. Toen ze later werden gemonteerd, pasten ze vaak gewoon niet. Daarom was het nodig om die goederen te standaardiseren - de zogenaamde Deutsche Industrie-Norm (Duitse industrienorm) was geboren. De eerste stap was het creëren van productiestandaarden voor zware machines - deze bestaan uit ontelbare verschillende en soms zelfs minuscule onderdelen: een goede montage was daarom verplicht. Het eerste te standaardiseren onderdeel was de conische pen, vele andere onderdelen volgden.

De oorlog eindigde en het Duitse Reich hield op te bestaan, maar de DIN leefde nog steeds voort en werd steeds belangrijker. In 1920 werd de Deutsche Industrie-Normen een vrijwillige vereniging en in de daaropvolgende jaren publiceerde het die normen die niet alleen nog steeds in gebruik zijn, maar de bekendste tot op heden, bijvoorbeeld de DIN 476 die de verschillende papierformaten definieert. Het wordt niet alleen tegenwoordig nog steeds gebruikt (bijvoorbeeld het formaat A4) maar werd ook door de Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO) overgenomen naar een internationale norm.

DIN-normen
DIN-normen zijn het resultaat van werkzaamheden op nationaal, Europees en / of internationaal niveau. Iedereen kan een voorstel indienen voor een nieuwe standaard. Eenmaal aanvaard, wordt het normproject uitgevoerd volgens een vastgesteld reglement van orde door de relevante DIN-normcommissie, de relevante technische commissie van de Europese normalisatieorganisatie CEN (CENELEC voor elektrotechnische normen) of de relevante commissie bij de internationale normeringsorganisatie ISO (IEC voor elektrotechnische projecten).

In 1920 verscheen de hierboven al genoemde norm voor papierformaten zoals DIN-A4. Een andere bekende DIN-norm is die van gevoeligheid van fotografisch materiaal (tegenhanger van de Amerikaanse aanduiding: ASA). Dit is een logaritmische eenheid. Elke verhoging met 3 duidt een tweemaal zo gevoelige film aan. Gebruikelijke filmgevoeligheden zijn 21 en 24 DIN.

Veel audio- en andere apparatuur zoals die tussen 1955 en 1975 gemaakt werd, waren uitgerust met zogenaamde DIN-stekkers. Ook de IBM- en compatibele personal computers gebruikten tot eind jaren negentig een 5-polige DIN-stekker als aansluiting voor het toetsenbord. Inmiddels is ook de Mini-DIN-plug tot standaard uitgegroeid, bijvoorbeeld voor S-Video- en PS/2-verbindingen.

Standaarden worden ontwikkeld met volledige consensus, dat wil zeggen, ze worden ontwikkeld door experts met als doel om tot een gemeenschappelijk standpunt te komen, rekening houdend met de stand van de techniek.

De DIN-normen worden minstens om de vijf jaar herzien. Als een standaard niet langer de huidige stand van de technologie weerspiegelt, wordt deze herzien of ingetrokken.

DIN en veerveiligheden
Maar waar zit nu de connectie met veerveiligheden? Daarvoor eerst even terug de geschiedenis in. De uitvinding van de stoommachine en het toenemende gebruik van stoomketels voor stoomtoevoer, tijdens de Industrialisatie, leidde tot de noodzaak om mensenlevens te beschermen tegen explosies. Een eerste type ‘veiligheids’-klep werd ontwikkeld. Deze eerste versie gebruikte een gewicht om de druk van de stoom vast te houden, met als nadeel dat ze makkelijk in afstelling aan te passen waren (dus te zwaar) of per ongeluk te bedienen.. dus eigenlijk nog niet heel erg veilig.

In 1856 was de uitvinding door John Ramsbottom van de veer belaste veiligheidsklep en deze werd universeel toegepast op de stoomlocomotief bij de spoorwegen en later ook voor stationaire installaties. Vandaag de dag zie je deze veer belaste veiligheidskleppen nog steeds als meest gebruikte optie.

De DIN normalisering zorgde ervoor dat ook de flens aansluitingen op de veerveiligheden moest worden gestandaardiseerd en dit gebeurde in Duitsland natuurlijk met de DIN norm. De naam DIN veerveiligheden heeft dus voornamelijk te maken met het toegepaste type flens De code voor de gebruikte flenzen is sinds 2001 een Europese Norm namelijk de EN 1092, maar de maatvoering is grotendeels overgenomen uit de oude DIN.-norm: De DIN 2501.

Het ontstaan van gebruikte codes en normen.

In een andere blog ga ik dieper in op ASME en API, klik hier, maar even in het kort:

  • In 1880 werd de American Society of Mechanical Engineers (ASME) opgericht als reactie op talrijke storingen van stoomketeldrukvaten. Tot op heden is de ASME-ketel en drukvat Code (BPVC) regel en certificering van overdrukvoorzieningen, waarschijnlijk de meest voorkomende toegepaste code voor veiligheidskleppen wereldwijd.
  • In 1919 werd de National Board of Boiler and Pressure Vessel Inspectors (NB) opgericht en sinds 1921 geeft deze board de zekerheid dat een drukvat onderdeel wordt geconstrueerd in overeenstemming met hun norm en dat het wordt geïnspecteerd door een gekwalificeerde inspecteur van de Nationale Raad.
  • In Duitsland werd de Dampfkessel-Revisions-Verein (Steam Boiler Inspection Society), later bekend als de de TÜV, opgericht in 1866 met ook weer hetzelfde doel: om ongevallen te voorkomen door regels op te stellen voor het ontwerp en de inspectie van drukvaten. Andere Europese landen volgden met hun eigen regelgeving en autoriteiten.
  • In Nederland was dit de Dienst voor het Stoomwezen, deze werd in 1855 opgericht. Het was in het Stoombesluit aangesteld als uitvoerende instantie van de Stoomwet. In 1994, na een proces van twaalf jaar, is het Stoomwezen geprivatiseerd. Dit is nu het Lloyd’s Register Stoomwezen en dit houdt zich bezig met het opstellen van regels voor de controle van de veiligheid van drukapparatuur.
    Traditioneel waren dat vooral stoomketels, maar tegenwoordig vallen hieronder ook andere zaken, zoals gastanks. Het is een aangewezen keuringsinstantie (AKI), ook wel ‘notified body’ genoemd, voor de (periodieke) controle van drukapparatuur.
  • De wetgeving hieromtrent vloeit voort uit de uitvoering van de Richtlijn Drukapparatuur (richtlijn nr.97/23/EG van het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie) van 29 mei 1997. Deze richtlijn vervangt de Stoomwet. Huidige richtlijn uit 2014 nr. 2014 /68 /EU (zie deze blog voor meer informatie daarover)

Met al deze informatie heb je hopelijk een beter beeld van de DIN-normeringen. Heb je vragen of wil je nog wat meer informatie, neem gerust contact met me op.

Thimo van Eijk Veerveilighedenspecialist

Dit blog is geschreven door Thimo van Eijk. Thimo is niet meer werkzaam bij Hitma, maar heb je vragen? Rob Hoogvorst staat jou graag te woord. Stuur een e-mail naar Rob of bel hem op tel.: +31 (0)297 514 811.

Vond je dit interessant lees hier dan mijn andere blogartikelen.

Gerelateerde blogs

Bij Hitma geloven wij in meten is weten. Daarom maken wij op onze websites gebruik van cookies. Hiermee zorgen we ervoor dat de website gebruiksvriendelijker wordt. Onze cookies hebben uitsluitend analytische, communicatieve of functionele doeleinden. Door verder te gaan op onze website accepteer je cookies en vergelijkbare technieken. Lees hier meer over wat Hitma vindt van privacy